Rahma el Mouden (MAS) - zakenvrouw

“Ik moet  mensen helpen die het nodig hebben.”

Rahma el Mouden is een Nederlandse zakenvrouw. Ze kwam op haar zestiende van Marokko naar Nederland en richtte het Multicultureel Amsterdams Schoonmaakbedrijf op, beter bekend als MAS Dienstverlenersgroep. Onlangs kwam haar autobiografie uit: Rahma. De weg naar mijn vrijheid.

Johan: “Wat betekent vrijheid voor jou?”

Rahma: “Heel veel. Want ik heb een leven gekend zonder vrijheid, toen ik nog in Marokko was en ook toen ik naar Nederland kwam. Iedereen bemoeide zich met mij. Niet alleen mijn man, die traditioneel was opgevoed, maar ook mijn omgeving. Dat was niet prettig, ongemakkelijk. Het heeft mij wel gevormd. Je moet de positiviteit uit ongemak halen. Het is zaak om ervoor te zorgen dat je mensen op jouw lijn krijgt. Bijvoorbeeld: hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn lieve man anders over vrouwen gaat denken?”

Johan: “Je verandert, maar blijft wel in verbinding met de mensen van wie je houdt. Dat lijkt me heel ingewikkeld. Hoe doe je dat?”

Rahma: “Dat is ook heel ingewikkeld. Ik had ook kunnen zeggen: ik stop ermee, met al die mensen die iets over mij hebben te zeggen. Ik neem mijn kinderen mee en ik kies voor mijn vrijheid. Dat is een makkelijke weg. Maar ik wilde mijn ouders niet kwijt en ook mijn man niet. Ik heb mij in hen verplaatst. Mijn man komt van het platteland, dus hij weet niet beter. Mijn ouders zijn zo dierbaar voor mij, die hebben mij zo goed opgevoed. Ik ben de dochter van een imam. Dan was er ook nog een groep met wie ik niets had te maken, die behoort tot mijn Marokkaanse netwerk. Die groep was heel zwaar. Ik viel op omdat ik een mening heb, ik ben gewoon duidelijk. Ik kwam op voor de rechten van vrouwen. Vooral de eerste vijftien jaar dat ik in Nederland was. Als ik vrouwen tegenkwam op een feestje ofzo, ging ik ze vertellen hoe het systeem in Nederland werkt. Dat we in een vrij land wonen, dat ze niet bang hoeven te zijn. Ze moeten werken, om zelfstandig geld te verdienen. Ik deed het om die vrouwen te helpen. Die vrouwen vertelde dit ’s avonds aan hun mannen, die vonden dat verschrikkelijk. Op een gegeven moment werd ik genegeerd. Een vrouw zei tegen me: we mogen niet meer met jou praten. Ik ben weggegaan en ben nooit meer teruggekomen. Toen heb ik bewust gekozen wat voor mij belangrijk is: mijn ouders en mijn man. Ik wilde hen overtuigen en aan mij binden. Uiteindelijk is het mij gelukt. Ik vond dat ik dingen moest veranderen, want ik wil verandering brengen en  zeker voor mijn dochter. Waar ik die wijsheid vandaan haalde, dat weet ik niet.”

Johan: “Je hebt wel geduld met mensen.”
Rahma: “Ooit hebben mensen over mij gezegd: Rahma is een tijger, die geeft niet op. Ik bepaal eerst waar ik wil zijn. Dan ga ik alle hobbeltjes op de weg daar naartoe “masseren”. Totdat ze verdwenen zijn. Dat is de beste manier om te komen waar je wilt zijn. Ik zie om me heen veel mensen die snel iets willen bereiken, maar zo werkt het niet. Ik heb er destijds zes jaar moeten wachten om een bepaalde functie te krijgen. Dat geduld had ik wel. Ik denk dat dit heeft te maken met wie ik ben. Die eerste vijftien jaar in Nederland was voor mij de aller zwaarste periode in mijn leven, maar die periode heeft mij wel zo ver gebracht. Ik ben heel geduldig en geef niet zo snel op. Ik vind het belangrijk om de persoon tegenover mij te begrijpen. Ik zal een voorbeeld geven uit het verleden. Het ging helemaal fout bij een klant en de organisatie heeft mij toen daarheen gestuurd. Ik kwam daarbinnen en die man zegt: wat kom jij hier doen? Wegwezen. Eruit, ik wil niets meer met jullie te maken hebben! Ik heb gevraagd: wilt u mij één keer de kans geven? Die man zegt: vooruit dan maar. We zijn een rondje gaan lopen en ik heb alles voor hem opgelost in het weekend. Maandag zijn we nog een rondje gaan lopen en was alles goed. Later is hij ook klant van mij geworden. Ik ben niet iemand die zich laat wegsturen omdat iemand boos is op mij. Ik probeer altijd te kijken waarom die persoon boos is.”

Johan: “Het allerbelangrijkste is om met het ongemak van die ander om te gaan, te begrijpen waarom mensen doen wat ze doen.”

Rahma: “En niet gelijk oordelen. We zijn geneigd direct te oordelen en anderen praten ons dan na. Ik denk dan: rustig aan. Ik kan goed omgaan met een klant die totaal niets met je te maken wil hebben, daar word ik vrienden mee. Een medewerker die ontslagen dreigt te worden, krijg ik ook weer de goede kant op. Ik weet niet waar ik die gave vandaan heb, maar het heeft te maken met je verplaatsen in de ander. Je moet naar de ander luisteren. Als je bijvoorbeeld met werklozen omgaat. Ik vraag: wat heb jij nodig, wat kan ik je geven, zodat jij die baan kunt vinden? Dan verzinnen mensen van alles. Uiteindelijk kom je op een punt dat je niet verder komt, dan moet je. Die strategie gebruik ik bij medewerkers die niet goed functioneren, bij klanten die ontevreden zijn en nu ook in mijn werk. Ik gebruik ook oogcontact heel erg als middel. Als de ogen van de ander afdwalen vraag ik of ze me aan willen kijken.”

Johan: “Daarmee kun je lastige boodschappen vertellen.”
Rahma: “Ze noemen me Moeder Theresa op kantoor. Ik hou heel veel van mensen. Maar als een moeilijke boodschap verteld moet worden, doe ik dat ook. Ik heb nog steeds contact met mensen die niet meer werkzaam zijn bij mij. Ik heb een goede band met mijn mensen, omdat ik van ze hou en ik heb ze ook nodig.”

Johan: “Amerikanen hebben daar een mooi woord voor: tough love
Rahma: “Ik ben opgevoed door een vader, een imam, die altijd bezig was iets voor een ander te doen. Er kwamen soms mensen die in de gevangenis hadden gezeten bij ons thuis, of die verslaafd waren. Dan vroeg ik: papa, waarom praat je met die mensen? Die man is niet goed. Dan zei hij: deze mensen hebben mij nodig. Die andere mensen hebben de weg naar de moskee al gevonden, maar deze mensen moet ik nog helpen. Op een gegeven moment kwamen er bedelaars bij ons aan de deur kloppen. Ik zei tegen mijn moeder: die man was hier twee dagen geleden ook om te bedelen. Mijn moeder zei: gooi de deur nooit dicht in het gezicht van de bedelaars. Ik vroeg: wat moet ik geven aan die man? Normaal geef je een stukje brood, geld of kleden. Alle drie hadden wij op dat moment niet in huis.  Mijn moeder zei: ik heb nog een glas olie, deel dat met de man. Toen heb ik dat glas gedeeld met die man. Dat heeft grote invloed op mij gehad. Vanaf dat moment wil ik mensen helpen.”

Johan: “Je hebt eerst geleerd om voor jezelf te zorgen en daarin ook de mensen van wie je houdt mee te nemen. Je bent nu op een punt gekomen dat je een beetje in de voetsporen van je vader treedt.”
Rahma: “Eigenlijk wel. Dat ik een zakenvrouw ben dat weet de hele wereld. Maar ik moet juist de mensen helpen die het nodig hebben. Als ik opnieuw geboren zou worden, werd ik imam of zoiets. Dat heb ik geërfd van mijn vader en daar ben ik heel blij mee.”

Johan: “Je dochter treedt in je voetsporen en heeft de leiding over MAS. Je bent nog wel het boegbeeld van de organisatie, maar langzaam neem je afstand. Is dat ongemakkelijk?”
Rahma: “Dat was lastig. Mijn dochter heeft al op heel jonge leeftijd interesse getoond in de organisatie. Het was altijd haar ambitie om leiding te geven aan de organisatie. Dat was nog heel lastig, want ze had nog veel te leren. Uiteindelijk hebben wij een coach genomen om dat proces te begeleiden, Ton van der Gaag. Hij is de ex-directeur van KPN Amsterdam. Ik heb hem naar binnen gehaald en zei: die snotneus wil directeur worden, maar ze moet heel veel leren. Hij is aan de slag gegaan en zei ik ga ook iemand voor jou regelen. Uiteindelijk hadden we ieder een eigen coach en die heeft ons uit elkaar gehaald. Ik ben in de tussentijd een tijdje weg geweest om voor mijn man te zorgen, die kanker had. Toen ik terugkwam heb ik gezegd dat ik officieel afstand nam en dat mijn dochter directeur werd. Dat heeft veel pijn gedaan. De eerste vergadering zonder mij, ik zat maar op kantoor en zij zaten in de vergaderzaal. Dat vond ik heel moeilijk, ik wilde erbij zijn. Ik ben nu weggegaan en ga nooit meer terug. Het is haar onderneming. Ik ben er heel blij mee dat ik die keuze heb gemaakt.”

Johan: “Wat is de belangrijkste les die je aan je dochter hebt gegeven.”
Rahma: “Dat zij oog moet hebben voor mensen die moeilijkheden hebben. Dat ze mensen helpt indien nodig. Eerlijk zijn, eerlijk je geld verdienen. Dat is heel belangrijk. Dat lijkt vanzelfsprekend. Zorg goed voor je klanten en zorg goed voor je mensen.”

 

 

De podcast vind je hier:

Luister op Spotify
Luister op iTunes