Meer met wat je hebt

De meeste mensen die knakworstjes eten, eten de knakworstjes op en gooien het sap waar de knakworstjes in zitten weg. Tijdens Expeditie Robinson (een televisieprogramma waarin mensen op een onbewoond eiland moeten zien te overleven) verandert dat sap echter in een soort levenselixer waar iedereen naar smacht! Het is de pot goud aan het einde van de regenboog. Hoe komt dat?

Het antwoord daarop is simpel. Ontneem mensen alles wat ze hebben en alles wat je ze daarna geeft krijgt meer waarde dan het voorheen had. Vorig jaar ging ik mee met Expeditie Robinson als psycholoog om de kandidaten te begeleiden. Ik zag toen van dichtbij wat het met je doet wanneer alles je wordt ontnomen en als vanzelfsprekende dingen niet meer vanzelfsprekend zijn. Het zorgde er niet alleen voor dat de kandidaten eten meer gingen waarderen, maar ook dat ze opnieuw naar hun leven gingen kijken. Wat is nu echt belangrijk? Waar kan ik niet zonder? Wat kan ik juist wél missen? Maar ook vragen als: ‘Wat wil ik nog in mijn leven?’ of ‘Hoe voel ik me over waar ik nu sta?’ kwamen boven borrelen.

Mooi natuurlijk dat deze situatie de kandidaten tot nieuwe inzichten heeft gebracht. Maar moet ons dan echt eerst alles ontnomen worden voordat we gaan waarderen wat we hebben?

We leven op dit moment in een economische crisis. Veel mensen moeten het doen met minder, maar wat is minder eigenlijk? Minder is relatief. We vergelijken onszelf met de situatie waarin we hiervoor zaten of met andere mensen die het beter doen en komen er hierdoor altijd slechter uit. In de sociale wetenschap komen we dit gevoel van ‘subjectieve onredelijkheid’ continu tegen. Relatieve deprivatie heet dit. Hoe tevreden iemand zich voelt, wordt niet bepaald door de objectieve realiteit, maar door de positie ten opzichte van de anderen. Win je 1000 euro? Hartstikke leuk, totdat de buren 2000 euro winnen.

Het is een cliché en het is makkelijker gezegd dan gedaan maar tel je zegeningen! Ook in een tijd waarin je het even wat minder hebt. Beeld je in dat jij op dat onbewoonde eiland zit en bedenk je waar je nú dankbaar voor bent. Probeer eens iedere dag 1 ding op te noemen. Schrijf het op een post-it, in je telefoon of in een dagboek. Zo leer je jezelf te kijken naar wat je wél hebt in plaats van wat je niet hebt. Ik beloof je, je wordt een gelukkiger mens!